گروه اول از افزودنی های بتن انواع معدنی هستند که اضافه کردن آن ها موجب صرفه جویی در مخلوط، مقاومت بتن، تاثیر بر ماهیت بتن، استفاده کردن از واکنش های هیدرولیکی و کاهش نفوذ پذیری سطح می شود. این نوع از افزودنی ها عبارتند از:
بتن از مهم ترین و پرمصرف ترین مصالح ساختمانی است و معمولاً دو برابر بیش تر از دیگر مصالح ساختمانی در پروژه های ساخت و ساز استفاده می شود، بنابراین تاکید بر عملکرد، کیفیت و پایداری آن جهت رونق و رشد صنعت ساخت و ساز و حتی صنعت بتن سازی همواره مورد بحث قرار می گیرد. از مهم ترین و اصلی ترین موادی که در تولید بتن استفاده می شود، افزودنی بتن است. افزودنی ها معمولاً مواد معدنی یا شیمیایی هستند که در زمان اختلاط بتن جهت به وجود آمدن ویژگی های خاصی مانند افزایش استحکام و عملکرد به آن اضافه می شوند. در این مقاله افزودنی های بتن را و روش های استفاده آن را توضیح می دهیم.
دسته دوم از افزودنی هایی که موجب دوام و استحکام، کارایی بالا، مقاومت اولیه و نهایی بتن ها می شود، افزودنی های شیمیایی است که از تنوع بالایی برخوردار هستند. برخی از این افزودنی ها و نحوه استفاده از آن ها عبارتند از:
هدف اصلی استفاده کردن از روان کننده ها تولید کردن بتن روان با اسلامپ بسیار بالا می باشد، به این ترتیب از این بتن ها می توان در سازه هایی استفاده کرد که به شدت تقویت شده اند یا مکان هایی که نمی توان در آن جا از ویبراتور استفاده کرد.
افزودنی های زودگیر کننده یا تسریع کننده برای کاهش دادن زمان گیرش اولیه در بتن استفاده می شوند. این افزودنی ها فرایند سخت شدن بتن را در مراحل اولیه افزایش می دهند. به این افزودنی ها تندگیر کننده هم می گویند.
این نوع افزودنی هم چنین با افزایش دادن سرعت هیدراسیون می تواند مقاومت بتن را در مرحله اولیه تولید بهبود ببخشد.
افزودنی های حباب زا از ابتکارات بسیار مهم در صنعت ساخت بتن هستند که می توانند دوام یخ زدگی در بتن ها را بالا ببرند. این نوع افزودنی هم چنین باعث عملکرد بهتر و بیش تر بتن شده و در عین حال جدا شدن سنگدانه ها و آب انداختن بتن را کاهش می دهد. علاوه بر آن که مقاومت بتن در یخبندان های شدید را بالا می برد، مقاومت بتن در برابر چرخه های خشک و تر شدن را بالا می برد و موجب کارایی و دوام بیش تر بتن می شود.
افزودنی های گازساز شامل هیدروژن پروکساید، کربن فعال و یا پودر آلومینیوم هستند. این نوع افرودنی ها با هیدروکسایدی که بر اثر هیدراسیون سیمان ایجاد شده است واکنش می کنند، به این ترتیب موجب می شوند حباب های ریز هیدروژن در بتن به وجود بیایند. میزان و مقدار تشکیل شدن این حباب ها در داخل بتن به عوامل مختلفی از جمله ترکیبات شیمیایی سیمان، افزودنی مورد استفاده، میزان ریزدانه بودن، دما و غیره بستگی دارد.
افزودنی ضد حباب هوا از دیگر افزودنی های بتن است که جهت حذف کردن حباب های اضافی از داخل بتن استفاده می شود. چون گاهی مواقع وجود برخی سنگدانه ها در داخل بتن موجب آزاد شدن گاز می شود و این هوای آزاد شده ممکن است بیش از حد مجاز باشد و باید آن را از داخل بتن حذف کرد. موادی که معمولاً به عنوان افزودنی ضد حباب استفاده می شوند عبارتند از: سیلیکون ها، تری بوتیل فسفات، الکل های غیر محلول در داخل آب و غیره.
انبساط سنگدانه های قلیایی در داخل بتن بر اثر واکنش با سیلیکای موجود در سنگدانه و سیمان قلیایی به وجود می آید. این واکنش ماده ای ژله مانند را به وجود می آورد و در نتیجه باعث انبساط بتن می شود و در نهایت نیز بتن ترک خورده و از هم گسیخته می شود. افزودنی های ضد انبساط پوزولانی از این پدیده پیشگیری می کنند. افزودنی های ضد انبساط سنگدانه شامل نمک لیتیوم و پودر آلومینیوم هستند.